Ontstaansgeschiedenis
Van oudsher was er een regeling om kunstenaars te helpen in hun onderhoud te voorzien: De Beeldende Kunst Regeling (BKR). In ruil voor de tegemoetkoming in hun levensonderhoud stonden kunstenaars dan werk af aan hun gemeente. Gemeenten bouwden zo een aanzienlijke kunstcollectie op. Maar wat doe je daarmee? In de gemeente Heerhugowaard is in 1985 een groepje vrijwilligers gestart met het uitlenen van deze kunst. In eerste instantie voornamelijk aan scholen en openbare instellingen in de gemeente. Door een toenemende vraag vanuit de particuliere sector ontwikkelde dit initiatief zich uit tot de start van een kleine kunstuitleen in 1991. Al snel groeide het aantal abonnees en daarmee ook de omvang van de collectie. Dit leidde tot de oprichting van een onafhankelijke stichting: Stichting Artotheek Heerhugowaard. De stichting draait sindsdien met één betaalde parttime coördinator en verder uitsluitend vrijwilligers.
In 2016 veranderde de naam in Kunstkerk Heerhugowaard. De toenmalige locatie was namelijk in het kerkje aan de Stationsweg in Heerhugowaard. Toen het kerkje zou worden verkocht is in samenwerking met de gemeente (inmiddels Dijk en Waard) gezocht naar een andere locatie binnen de uitgebreide gemeentegrenzen. Die locatie werd gevonden in Sint Pancras, naast de Witte Kerk, aan het Kerkplein. Per 1 september is de naam veranderd in Kunstkerk Dijk en Waard.
Van oudsher was er een regeling om kunstenaars te helpen in hun onderhoud te voorzien: De Beeldende Kunst Regeling (BKR). In ruil voor de tegemoetkoming in hun levensonderhoud stonden kunstenaars dan werk af aan hun gemeente. Gemeenten bouwden zo een aanzienlijke kunstcollectie op. Maar wat doe je daarmee? In de gemeente Heerhugowaard is in 1985 een groepje vrijwilligers gestart met het uitlenen van deze kunst. In eerste instantie voornamelijk aan scholen en openbare instellingen in de gemeente. Door een toenemende vraag vanuit de particuliere sector ontwikkelde dit initiatief zich uit tot de start van een kleine kunstuitleen in 1991. Al snel groeide het aantal abonnees en daarmee ook de omvang van de collectie. Dit leidde tot de oprichting van een onafhankelijke stichting: Stichting Artotheek Heerhugowaard. De stichting draait sindsdien met één betaalde parttime coördinator en verder uitsluitend vrijwilligers.
In 2016 veranderde de naam in Kunstkerk Heerhugowaard. De toenmalige locatie was namelijk in het kerkje aan de Stationsweg in Heerhugowaard. Toen het kerkje zou worden verkocht is in samenwerking met de gemeente (inmiddels Dijk en Waard) gezocht naar een andere locatie binnen de uitgebreide gemeentegrenzen. Die locatie werd gevonden in Sint Pancras, naast de Witte Kerk, aan het Kerkplein. Per 1 september is de naam veranderd in Kunstkerk Dijk en Waard.
Inhoudelijke ambities/doelstellingen
Kunstkerk Dijk en Waard is het veelzijdige kunstcentrum binnen de gemeente Dijk en Waard. De Kunstkerk stimuleert laagdrempelige kunstbeleving en artistieke activiteiten voor alle leeftijden en doelgroepen. De Kunstkerk is met verschillende stimulerende platforms ook de schakel tussen (amateur)kunstenaars en het publiek. Daarnaast biedt de Kunstkerk een gevarieerd kunsthistorisch educatieprogramma. De Kunstkerk vervult haar inhoudelijke ambities in deze planperiode in elk geval met de hieronder beschreven activiteiten/inspanningen.
Kunst kijken, lenen of kopenDe Kunstkerk beschikt over een unieke collectie beeldende kunst van meer dan 1300 objecten. De collectie wordt geprezen om de grote diversiteit en het hoge percentage unica (unieke versies) ten opzichte van andere kunstuitlenen. De collectie wordt jaarlijks voorzien van nieuw werk dat past binnen de collectie en de actuele publiekssmaak. De Kunstkerk wil het voor zoveel mogelijk mensen mogelijk maken van een kunstwerk te genieten. De collectie is tijdens de openingsuren van de Kunstkerk gratis te bezichtigen. Daarmee biedt de Kunstkerk aan alle inwoners van Dijk en Waard een toegankelijke manier om van kunst te genieten. Wie ook thuis wil kunnen genieten van kunst kan via diverse abonnementsvormen kunst lenen. Er zijn ook abonnementsvormen die een spaartegoed opbouwen waarmee abonnees uiteindelijk een kunstwerk kunnen aanschaffen. Ook zonder abonnement kan kunst worden aangeschaft, zowel uit de collectie als uit de vitrines van de cadeauwinkel. In de cadeauwinkel zijn kleine en betaalbare kunstwerkjes en sieraden te koop.
Exposities en cultureel programma
Naast het tonen en exposeren van werk uit de eigen collectie organiseert de Kunstkerk jaarlijks ook een aantal exposities van andere kunstenaars. Zo is er maandelijks een wisselende expositie te bekijken. Tijdens elke expositie van ander werk dan uit de eigen collectie organiseert de Kunstkerk op een zondagmiddag een cultureel programma. Dan is er, bijvoorbeeld, een interview of meet & greet met de betreffende kunstenaar, live muziek of voordracht van poëzie.
Kunst-educatieprojecten
De Kunstkerk vindt het belangrijk dat kinderen en jongeren in aanraking komen met beeldende kunst en dat zij worden gestimuleerd zichzelf creatief/kunstzinnig te uiten. De Kunstkerk organiseert daarom, samen met andere culturele organisaties, twee educatieve programma’s voor middelbare scholieren in Dijk en Waard: “Rondje Cultuur” en “Kijken met je oren”. Voor basisscholen zijn ook twee programma's die worden aangeboden. Klassen/leerlingen worden uitgedaagd een schilderij met een bepaald onderwerp te maken, waarna expositie daarvan in de Kunstkerk volgt. Daarnaast biedt de Kunstkerk klassen de mogelijkheid om een kunstenaar in de klas uit te nodigen die informatie over (zijn/haar) kunst koppelt aan een creatieve doe-activiteit.
Kunsthistorische educatie
Kunst bekijken, beleven en waarderen kan iedereen en zonder voorkennis. Net als muziek luisteren. Voor wie meer diepgang zoekt bij die kunstbeleving, kan achtergrondinformatie een verrijkende toevoeging bieden. Voor belangstellenden organiseert de Kunstkerk daarom het hele jaar door losse lezingen of meerdaagse cursussen. Tijdens de lezingen en cursussen geeft een vakdocent informatie over een kunstenaar, stroming, periode of stijl. De docenten proberen aan te sluiten bij actuele thema's of exposities in het land. Bijvoorbeeld om museumbezoek een extra dimensie te kunnen geven.
Platforms voor Dijk en Waardse kunst – Kunst naar de mensen, de mensen naar kunst
Binnen Dijk en Waard zijn veel inwoners actief als (amateur)kunstenaar. De Kunstkerk wil voor deze artistieke plaatsgenoten stimulerende platforms bieden om hun werk met trots te tonen en kennis te kunnen nemen van het werk van anderen. Met het tonen van de lokale kunst ontstaan tegelijkertijd kunstzinnige uitjes voor de overige inwoners.
De Kunstkerk organiseert de tweejaarlijkse kunstroute in Heerhugowaard en is nauw betrokken bij de kunstroutes van Langedijk en Sint Pancras. (Voor alle drie de routes is sinds de gemeentelijke fusie een gezamenlijke uitstraling ontwikkeld.) Tijdens de kunstroutes exposeren lokale (amateur)kunstenaars hun werk thuis, in eigen atelier of op een aantal centrale locaties. Bezoekers kunnen hun eigen route samenstellen. De routes kennen altijd een groot en enthousiast aantal deelnemers en bezoekers. Om ook tussen de kunstroutes in contact tussen lokale kunstenaars en inwoners mogelijk te maken, ontwikkelde de Kunstkerk de website: www.kunsttekijkindijkenwaard.nl. Op deze website presenteren lokale kunstenaars zich met hun werk; zij staan open voor bezoek aan huis of atelier op afspraak. Zo kan elke inwoner of bezoeker van Dijk en Waard op elk moment in het jaar een bezoek aan een lokale kunstenaar brengen of een persoonlijke kunstroute samenstellen. In overleg met kunstenaars en gemeente wordt onderzocht of en welke doorontwikkeling voor dit platform nog wenselijk zou zijn.
Nog een ander platform voor lokale kunstenaars of creatieve hobbyisten vormt de (hieronder beschreven) kunst-uitdaging. Jaarlijks kan iedereen van jong tot oud en met of zonder beperking deelnemen en trots exposeren.
Kunst-uitdaging Dijk en Waard
De Kunstkerk wil niet alleen lokale kunst tonen die er al is of toch al wordt gemaakt. Eén maal per jaar ontwikkelt de Kunstkerk een kunst-uitdaging voor alle inwoners, van jong tot oud. De uitdaging nodigt uit tot het maken van nieuw werk in een specifiek thema. Alle technieken, materialen en media zijn toegestaan en samenwerking wordt gestimuleerd. Alle ingezonden werken worden geëxposeerd. In elk geval in de Kunstkerk en waar mogelijk ook op andere locaties, zoals het gemeentehuis en De Binding. De kunst-uitdagingen van 2023 (met thema 'Stoelendans'), 2024 (met thema Totempalen) en 2025 (met thema Hoofddeksels) leverden een grote diversiteit aan inzendingen op en ook een grote diversiteit aan makers. De jongste deelnemer betrof een meisje van 7, de oudste was dik in de tachtig. Er doen individuen mee, vriendengroepen, zussen, deelnemers van activiteitencentra of kunstateliers en middelbare scholen. Dat is wat de Kunstkerk graag ziet en daarom krijgt dit project van de kunst-uitdaging een jaarlijks vervolg.
Kunst voor iedereen
De Kunstkerk wil kunstbeleving toegankelijk maken voor iedereen. Het bekijken van kunst in alle omschreven activiteiten is daarom gratis toegankelijk. Een aantal activiteiten van de Kunstkerk kan echter niet zonder eigen bijdrage worden georganiseerd. Dat betreft de abonnementen op de kunstuitleen en het deelnemen aan lezingen en cursussen. De Kunstkerk realiseert zich dat daarmee voor minder draagkrachtige Dijk en Waarders een financiële drempel ontstaat, voor die specifieke activiteiten. Om die drempel te helpen slechten is de Kunstkerk aangemeld bij de Dijk-en-Waard-pas. Dat biedt houders van de kaart de mogelijkheid om (een deel van) hun tegoed in te zetten voor kunst in huis of het bezoeken van een kunsthistorische lezing of cursus.
Samen voor cultuur in Dijk en Waard
In Dijk en Waard zijn meer organisaties en instellingen actief binnen het cultureel domein. Om een zo breed mogelijk cultureel aanbod te kunnen bieden, is samenwerking van groot belang. De Kunstkerk werkt al jarenlang plezierig samen met de diverse collega-organisaties. De samenwerking varieert van samen projecten of activiteiten organiseren tot het delen van kennis of informeren over elkaars activiteiten. De gemeentelijke fusie en verhuizing van de Kunstkerk naar Sint Pancras maakt de kring van samenwerkingspartners nog weer groter en rijker. De Kunstkerk gaat de komende jaren actief meebouwen aan deze nieuwe kansen op culturele samenwerking.
Organisatie, bestuur en vrijwilligers
Kunstkerk Dijk en Waard is het veelzijdige kunstcentrum binnen de gemeente Dijk en Waard. De Kunstkerk stimuleert laagdrempelige kunstbeleving en artistieke activiteiten voor alle leeftijden en doelgroepen. De Kunstkerk is met verschillende stimulerende platforms ook de schakel tussen (amateur)kunstenaars en het publiek. Daarnaast biedt de Kunstkerk een gevarieerd kunsthistorisch educatieprogramma. De Kunstkerk vervult haar inhoudelijke ambities in deze planperiode in elk geval met de hieronder beschreven activiteiten/inspanningen.
Kunst kijken, lenen of kopenDe Kunstkerk beschikt over een unieke collectie beeldende kunst van meer dan 1300 objecten. De collectie wordt geprezen om de grote diversiteit en het hoge percentage unica (unieke versies) ten opzichte van andere kunstuitlenen. De collectie wordt jaarlijks voorzien van nieuw werk dat past binnen de collectie en de actuele publiekssmaak. De Kunstkerk wil het voor zoveel mogelijk mensen mogelijk maken van een kunstwerk te genieten. De collectie is tijdens de openingsuren van de Kunstkerk gratis te bezichtigen. Daarmee biedt de Kunstkerk aan alle inwoners van Dijk en Waard een toegankelijke manier om van kunst te genieten. Wie ook thuis wil kunnen genieten van kunst kan via diverse abonnementsvormen kunst lenen. Er zijn ook abonnementsvormen die een spaartegoed opbouwen waarmee abonnees uiteindelijk een kunstwerk kunnen aanschaffen. Ook zonder abonnement kan kunst worden aangeschaft, zowel uit de collectie als uit de vitrines van de cadeauwinkel. In de cadeauwinkel zijn kleine en betaalbare kunstwerkjes en sieraden te koop.
Exposities en cultureel programma
Naast het tonen en exposeren van werk uit de eigen collectie organiseert de Kunstkerk jaarlijks ook een aantal exposities van andere kunstenaars. Zo is er maandelijks een wisselende expositie te bekijken. Tijdens elke expositie van ander werk dan uit de eigen collectie organiseert de Kunstkerk op een zondagmiddag een cultureel programma. Dan is er, bijvoorbeeld, een interview of meet & greet met de betreffende kunstenaar, live muziek of voordracht van poëzie.
Kunst-educatieprojecten
De Kunstkerk vindt het belangrijk dat kinderen en jongeren in aanraking komen met beeldende kunst en dat zij worden gestimuleerd zichzelf creatief/kunstzinnig te uiten. De Kunstkerk organiseert daarom, samen met andere culturele organisaties, twee educatieve programma’s voor middelbare scholieren in Dijk en Waard: “Rondje Cultuur” en “Kijken met je oren”. Voor basisscholen zijn ook twee programma's die worden aangeboden. Klassen/leerlingen worden uitgedaagd een schilderij met een bepaald onderwerp te maken, waarna expositie daarvan in de Kunstkerk volgt. Daarnaast biedt de Kunstkerk klassen de mogelijkheid om een kunstenaar in de klas uit te nodigen die informatie over (zijn/haar) kunst koppelt aan een creatieve doe-activiteit.
Kunsthistorische educatie
Kunst bekijken, beleven en waarderen kan iedereen en zonder voorkennis. Net als muziek luisteren. Voor wie meer diepgang zoekt bij die kunstbeleving, kan achtergrondinformatie een verrijkende toevoeging bieden. Voor belangstellenden organiseert de Kunstkerk daarom het hele jaar door losse lezingen of meerdaagse cursussen. Tijdens de lezingen en cursussen geeft een vakdocent informatie over een kunstenaar, stroming, periode of stijl. De docenten proberen aan te sluiten bij actuele thema's of exposities in het land. Bijvoorbeeld om museumbezoek een extra dimensie te kunnen geven.
Platforms voor Dijk en Waardse kunst – Kunst naar de mensen, de mensen naar kunst
Binnen Dijk en Waard zijn veel inwoners actief als (amateur)kunstenaar. De Kunstkerk wil voor deze artistieke plaatsgenoten stimulerende platforms bieden om hun werk met trots te tonen en kennis te kunnen nemen van het werk van anderen. Met het tonen van de lokale kunst ontstaan tegelijkertijd kunstzinnige uitjes voor de overige inwoners.
De Kunstkerk organiseert de tweejaarlijkse kunstroute in Heerhugowaard en is nauw betrokken bij de kunstroutes van Langedijk en Sint Pancras. (Voor alle drie de routes is sinds de gemeentelijke fusie een gezamenlijke uitstraling ontwikkeld.) Tijdens de kunstroutes exposeren lokale (amateur)kunstenaars hun werk thuis, in eigen atelier of op een aantal centrale locaties. Bezoekers kunnen hun eigen route samenstellen. De routes kennen altijd een groot en enthousiast aantal deelnemers en bezoekers. Om ook tussen de kunstroutes in contact tussen lokale kunstenaars en inwoners mogelijk te maken, ontwikkelde de Kunstkerk de website: www.kunsttekijkindijkenwaard.nl. Op deze website presenteren lokale kunstenaars zich met hun werk; zij staan open voor bezoek aan huis of atelier op afspraak. Zo kan elke inwoner of bezoeker van Dijk en Waard op elk moment in het jaar een bezoek aan een lokale kunstenaar brengen of een persoonlijke kunstroute samenstellen. In overleg met kunstenaars en gemeente wordt onderzocht of en welke doorontwikkeling voor dit platform nog wenselijk zou zijn.
Nog een ander platform voor lokale kunstenaars of creatieve hobbyisten vormt de (hieronder beschreven) kunst-uitdaging. Jaarlijks kan iedereen van jong tot oud en met of zonder beperking deelnemen en trots exposeren.
Kunst-uitdaging Dijk en Waard
De Kunstkerk wil niet alleen lokale kunst tonen die er al is of toch al wordt gemaakt. Eén maal per jaar ontwikkelt de Kunstkerk een kunst-uitdaging voor alle inwoners, van jong tot oud. De uitdaging nodigt uit tot het maken van nieuw werk in een specifiek thema. Alle technieken, materialen en media zijn toegestaan en samenwerking wordt gestimuleerd. Alle ingezonden werken worden geëxposeerd. In elk geval in de Kunstkerk en waar mogelijk ook op andere locaties, zoals het gemeentehuis en De Binding. De kunst-uitdagingen van 2023 (met thema 'Stoelendans'), 2024 (met thema Totempalen) en 2025 (met thema Hoofddeksels) leverden een grote diversiteit aan inzendingen op en ook een grote diversiteit aan makers. De jongste deelnemer betrof een meisje van 7, de oudste was dik in de tachtig. Er doen individuen mee, vriendengroepen, zussen, deelnemers van activiteitencentra of kunstateliers en middelbare scholen. Dat is wat de Kunstkerk graag ziet en daarom krijgt dit project van de kunst-uitdaging een jaarlijks vervolg.
Kunst voor iedereen
De Kunstkerk wil kunstbeleving toegankelijk maken voor iedereen. Het bekijken van kunst in alle omschreven activiteiten is daarom gratis toegankelijk. Een aantal activiteiten van de Kunstkerk kan echter niet zonder eigen bijdrage worden georganiseerd. Dat betreft de abonnementen op de kunstuitleen en het deelnemen aan lezingen en cursussen. De Kunstkerk realiseert zich dat daarmee voor minder draagkrachtige Dijk en Waarders een financiële drempel ontstaat, voor die specifieke activiteiten. Om die drempel te helpen slechten is de Kunstkerk aangemeld bij de Dijk-en-Waard-pas. Dat biedt houders van de kaart de mogelijkheid om (een deel van) hun tegoed in te zetten voor kunst in huis of het bezoeken van een kunsthistorische lezing of cursus.
Samen voor cultuur in Dijk en Waard
In Dijk en Waard zijn meer organisaties en instellingen actief binnen het cultureel domein. Om een zo breed mogelijk cultureel aanbod te kunnen bieden, is samenwerking van groot belang. De Kunstkerk werkt al jarenlang plezierig samen met de diverse collega-organisaties. De samenwerking varieert van samen projecten of activiteiten organiseren tot het delen van kennis of informeren over elkaars activiteiten. De gemeentelijke fusie en verhuizing van de Kunstkerk naar Sint Pancras maakt de kring van samenwerkingspartners nog weer groter en rijker. De Kunstkerk gaat de komende jaren actief meebouwen aan deze nieuwe kansen op culturele samenwerking.
Organisatie, bestuur en vrijwilligers
Organisatie |
Value |
Coördinator |
C.G.L. (Claudia) Honselaar-Christiani |
Bestuur (onbezoldigd) |
|
Voorzitter |
A.G.A. (Albert) Dekker |
Secretaris |
W. (WIlma) Prins |
Penningmeester |
A. (Adriaan) Eversdijk |
Bestuurslid |
A. (Tonny) Brinkerink-Birkhoff |
Bestuurslid |
N. J. (Nelly) Wuis |
Medewerkers (onbezoldigd) |
|
In 2025 |
24 vrijwilligers |